Butagas en kou

[Cosmoscar]

Nu het wat kouder wordt 's nachts vraag ik mij af hoe de marrokanen dat doen bij lagere temperaturen.
Bij ons gaat in de vroege morgen als de temperatuur echt onderuit gaat de kachel uit.
Moet natuurlijk een eisex monteren maar dat is er na de sloop van de duocontrol en crashsensor nog niet van gekomen.
In marrokanse huizen zullen toch ook plekken zijn waar de gasflessen "koud" staan? Weet iemand hoe ze dat oplossen?

Een andere vraag die me bezig houd: wat doen jullie met de marrokaanse fles bij terugkeer?
Ik wil hem eigenlijk niet mee terug nemen.
Kan hem gewoon inleveren bij een verkooppunt.
Kan hem weggeven, aan een marrokaan of aan een camperaar die net is overgestoken.
Of bij de laatste camping achterlaten...

Hoe doen jullie dat?

Oscar

[De-Bakkertjes]

Gewoon mee naar huis nemen en onderweg leeg maken. Thuis in de garage zetten en het volgende jaar weer leeg meenemen naar Marokko. En daar gelijk weer omruilen. Ik vertrek met een volle grijze en een lege rode.

Verstuurd vanaf mijn 2112123AG met Tapatalk

[AadenAnke]

Net zo dus als met de Franse Spaanse en andere afwijkende flessen op stoken op weg naar huis en de volgende keer weer meenemen of hier de lege fles meegeven aan een ander die er naartoe gaat. Het weggeven lokaal is ook een sympathieke oplossing

Gr Aad

[Schouwen]

Ja, leuk, na wat jaren met 6 of meer flessen op pad…

[GreDon]

Is het laten vullen met propaan geen oplossing dan?

[PaulBng]

zoiets?

Paul

[dedruivenplukker]

Butaangas verdampt al vanaf 2°C, propaangas vanaf -42°C.
Binnenshuis zal het op niet veel plekken in Marokko vriezen.
In de camper zal het dan ook geen probleem geven.

Met trektochten in de winter hebben we wel nachtvorst gehad in de woestijn (700 meter altitude) maar overdag loopt de temperatuur snel op en in de woestijn kan er zo een temperatuurverschil van 20-25 graden zijn.
Sneeuw heb ik meegemaakt vanaf 1600 meter hoogte, uitzonderlijk laag en die smelt zo weer weg.
Hoger op en in de schaduw (bevroren weg in de bergen bij bochten >2500M) blijft het wel koud.

In mijn kasje op de tuin heb ik een oude LPG tank van de camper gevuld met zomergas.
De vlam is 's winters iets kleiner maar overdag kan ik bij een paar graden nog wel thee zetten.

In mijn vorige camper had ik een onderbouw LPG tank en extra aansluiting en een gaskast (!) waar een Marokkaanse fles in paste.
Er zijn verschillende flessen in omloop dus opletten dat je een fles koopt die je overal weer kan omwisselen.
Heb je geen gaskast dan draai je de fles weer dicht. Is het zo koud dan is een koelkast overbodige luxe, in de schaduw blijft het eten ook koel.

Ik heb ook de oud Campinggaz flessen gebruikt. Voor een paar Euro vol overal te koop in Marokko.
Die werden afgekeurd in de EU en er werd een buts in de bodem geslagen.
In Marokko werden die als schroot verkochte flessen weer gebruikt.
Die kon je leeg in Portugal omwisselen voor toen een tientje voor een mooie nieuwe fles.
Die kosten een klein kapitaal in NL en waren goed te verkopen op Marktplaats.

Of dat nog steeds zo is weet ik niet, dat is alweer zo'n 15 jaar terug.
In 2016 zouden ze nieuwe kleine flessen gaan invoeren.

De grote flessen namen we mee of gaven we weg, soms aan vrachtwagenchauffeurs als ze niet in te wisselen waren ter plekke.

Ofwel zoals de Engelsen zeggen: " When in Rome, do as the Romans do."

DSC09596-1024x683.jpg (160.14 KiB) 727 keer bekeken

bc43a0b82c6683ddf26f87671427bf99.jpg (47.97 KiB) 727 keer bekeken

[Cee Pee]

Is het laten vullen met propaan geen oplossing dan?

Een butagasfles kun/mag je niet vullen met propaan aangezien de druk in een propaan fles veel hoger is.

[De-Bakkertjes]

Ja, leuk, na wat jaren met 6 of meer flessen op pad…

Doe het alleen maar met Marokko, in Europa laat ik mijn flessen altijd vullen onderweg, nog nooit een probleem mee gehad...

Verstuurd vanaf mijn 2112123AG met Tapatalk

[Japie]

Propaan heeft een 10 x hogere druk als butagas. 5 bar tegen een ½ bar. Fles kan ontploffen als je het wel doet. Ook de butagasdrukregelaar kan niet tegen de hogere druk.
Forumlid Marines schreef in 2011 al dit.

Niet alleen voor Toon, maar ook voor andere geïnteresseerden heb ik geprobreerd een uitleg te geven over de verschillen in butaan en propaangas. Hopelijk heb je er iets aan.


Druk in butaan – propaan gasfles
Butaan en propaan hebben beide drie aggregatietoestanden. Dat wil zeggen dat ze in 3 verschillende vormen kunnen voorkomen; - vaste vorm - vloeistof en gas (damp).

Wat dat betreft kunnen we ze vergelijken met water. Onder nul graden heeft water een vaste vorm (ijs). Bij nul graden begint water te smelten en wordt het vloeibaar.
Bij 100 graden ontstaan er dampbellen in de vloeistof (water kookt) en deze dampbellen ontsnappen door het oppervlak uit de vloeistof. Boven de vloeistof ontstaat een dampzone.

Normaliter kookt water, als de atmosferische druk boven de vloeistof 1 bar (1000 mbar) is, bij 100 graden. Als de druk boven het water wordt verlaagd (bijvoorbeeld boven in de bergen) dan gaat het water al bij een lagere temperatuur koken. Dit komt omdat de dampbellen dan gemakkelijker kunnen ontstaan en ook gemakkelijker kunnen ontsnappen uit de vloeistof. Ze ondervinden namelijk minder tegendruk van de omgevingslucht.
Omgekeerd, als de druk hoger wordt dan 1 bar, dan zal het water ook pas op een hogere temperatuur gaan koken. De dampbellen ondervinden meer tegendruk en kunnen moeilijker ontstaan en ontsnappen.

Stel nu dat we een vat voor de helft vullen met water en het vervolgens afsluiten. Daarna gaan we dit vat verwarmen.
Zolang de druk in het vat 1 bar is zal het water bij 100 graden gaan koken. Zodra het water kookt ontstaan er dus dampbellen welke ontsnappen uit de vloeistof. Echter, doordat er steeds dampbellen bijkomen zal de druk in het vat steeds hoger oplopen. Maar tegelijkertijd, omdat de druk toeneemt, kunnen er ook steeds minder dampbellen ontstaan en ontsnappen. Zo ontstaat er bij een bepaalde temperatuur een bepaald evenwicht, de druk (dampdruk of dampspanning) boven de vloeistof is gelijk aan de druk in de vloeistof. (we hebben een stoomketel gemaakt)

Ditzelfde fenomeen vindt ook plaats bij propaan- en butaangas, alleen bij andere temperaturen.
Zo heeft butaan een smeltpunt (stolpunt) van -138 graden en een kookpunt van -0,5 graad Celsius en propaan een smeltpunt van -189 graden en een kookpunt van - 42 graden Celsius.
Dus net als water dat bij atmosferische druk bij 100 graden gaat koken zal butaan al bij -0,5 graden gaan koken en propaan zelfs bij -42 graden.

Gas in de gasfles.
Stel nu dat we in een vriescel bij -42graden (koud hè) een gasfles voor 80% gaan vullen met vloeibaar propaangas. Zolang nu de temperatuur op – 42 graden blijft gebeurt er niets, het gas blijft immers onder het kookpunt en blijft dus gewoon vloeibaar.
Als we vervolgens de gasfles naar buiten brengen, bijvoorbeeld in de winter bij 5 graden boven nul, dan zal door de warmte uit de omgevingslucht de vloeistof gaan koken en ontstaat er damp.

Echter door het verdampen van de vloeistof neemt ook de druk boven de vloeistof toe. Op een gegeven moment is deze (tegen-)druk boven de vloeistof zo hoog dat er geen dampbellen meer kunnen ontsnappen uit de vloeistof en ontstaat er een evenwicht. (dampspanning is bereikt)
Bij 5 graden boven nul is de dampspanning van propaan circa 5 bar en van butaan circa 0,5 bar.

Stel nu dat het warmer wordt en de omgevingstemperatuur gaat oplopen naar 30 graden. (lekker warm hè)
Door de hogere omgevingswarmte gaat het gas weer koken en ontstaan er weer dampbellen. Vervolgens loopt de druk op en zal zich bij 30 graden weer gaan stabiliseren.
De dampspanning van propaan bij 30 graden is circa 11 bar en van butaan circa 4 bar.

Zo zie je dat de druk in een gasfles afhankelijk is van het soort gas(mengsel) en de omgevingstemperatuur. De druk is NIET afhankelijk van de hoeveelheid gas in de fles, immers zolang er vloeistof in de fles zit zal deze verdampen tot de dampspanning bereikt is. Zodra de fles nagenoeg geen vloeistof meer bevat zal de druk langzaamaan gaan afnemen totdat er niets meer uitkomt.

Wat kunnen we hier nog meer uit leren?

Door deze verschillen in dampspanning is het niet toegestaan om een butaanfles, bijvoorbeeld camping gasfles (die immers geconstrueerd is voor de lagere dampspanning van butaan) te vullen met propaan.
Bij een bepaalde temperatuur zou de fles kunnen barsten, onafhankelijk van de hoeveelheid gas die erin zit. Omgekeerd, een propaanfles vullen met butaan is geen probleem. (mits voor niet meer dan 80% met vloeistof gevuld)
Stel dat een propaanfles in de volle zon staat en de temperatuur zou oplopen tot 50 graden. De dampspanning loopt dan op tot 16 bar (16.000 mbar).
(Butaan heeft bij 50 graden een dampspanning van ongeveer 6 bar)

Een drukregelaar op een gasfles is bedoeld om, onafhankelijk van de druk IN de fles, een stabiele uitgangsdruk te geven van 30 mbar. Omdat de dampspanning van propaan vele malen hoger kan zijn dan van butaan mag een drukregelaar, die alleen bedoeld is voor butaangas (meestal voorzien van een ‘B”) nooit gebruikt worden voor propaan. De druk in de fles kan immers te hoog oplopen voor zulke regelaar. Omgekeerd, een drukregelaar voor propaan kan zonder problemen gebruikt worden voor butaan.

Nog vragen?

Hieronder kun je zien wat er gebeurt als een gasfles lek raakt.
http://www.youtube.com/watch?v=p7RNYw11 ... ature=fvwp

Succes,
Marinus

[Japie]

By the way, de meest duidelijke uitleg die ik ooit heb gelezen.

[thole]

Een andere vraag die me bezig houd: wat doen jullie met de marrokaanse fles bij terugkeer?
Ik wil hem eigenlijk niet mee terug nemen.
Kan hem gewoon inleveren bij een verkooppunt.
Kan hem weggeven, aan een marrokaan of aan een camperaar die net is overgestoken.
Of bij de laatste camping achterlaten...

Hoe doen jullie dat?

Oscar

Dat zijn mogelijkheden Oscar.
Wij hebben normaal 1 volle LPG gasfles bij ons als we Marokko ingaan., dit voor reserve.
In Marokko kopen we een gasfles, indien mogelijke een rode van Afrique gas, daar past de Nederlandse aansluiting op.
Als deze fles, die we natuurlijke meermaals omruilen in Marokko, nog niet leeg is als we teruggaan, dan maken we hem leeg in Spanje waar we op de terugweg ook altijd wel een poosje blijven. Als de fles leeg is brengen we hem naar een oud ijzerhandelaar of geven hem aan iemand die hem wil hebben.

[Marco Polo]

By the way, de meest duidelijke uitleg die ik ooit heb gelezen.

En vervolgens kijk ik op mijn butagas campinggasfles en zie daar een druk van 30 bar staan.
Net zoals bij een propaangasfles
Dus feitelijk voor dezelfde druk geconstrueerd

Drukbestendigheid van het opslagvaatje is dus het issue niet.
Butaan heeft echter een hogere energie inhoud.
Dus je wil wel graag hebben wat er op de verpakking staat

[metatoon]

Marco.

Waar vind ik dat op de fles ? (R 907 )
Kijk er waarschijnlijk overheen.

Gr. Toon .