Inleiding
"Dat kan Bruin niet trekken" is het gezegde. Dat sloeg op de lading van een paardenkar.
Zwaardere karren werden dan ook meer paarden getrokken.
In zekere zin geldt dit ook voor accu's.Die zijn niet alleen duur, maar ook nog eens
erg kwetsbaar. Vooral verkeerd gebruik en onderhoud bekort de levensduur.
Aangezien regelmatig mensen hun verwondering uitspreken over die korte levensduur van
hun dure accu en ook aan mij vragen hoe dat nou kan, schets ik hierna een paar zaken
die voor (sommige?) camperaars wellicht erg interessant kunnen zijn.
Behalve de tractieaccu, zijn accu's nauwelijks geschikt voor diepontladingen.
Bij diepontladingen wordt een accu maximaal tot zo'n 20% van de capaciteit leeggetrokken.
De startaccu
Een moderne startaccu wordt onherstelbaar beschadigd als die door een lekstroom of
fouten, zoals niet uitgeschakelde verlichting, geheel wordt ontladen. Zelfs als een
startaccu tot 50% wordt ontladen is het al mis. De capaciteit loopt dan al aanzienlijk
terug. Onder normale omstandigheden is een startaccu helemaal vol. Bij het starten
vindt minder dan 1% ontlading plaats als de motor direct aanslaat.
De startaccu verliest maandelijks door zelfontlading ongeveer 5% van zijn lading.
Daarnaast zorgt het sluipverbruik van apparatuur zoals radio's, klokken en alarminstallaties
ervoor dat de accu langzaam ontladen worden. Daarom is het zaak om de startaccu van
campers in de winterstalling (en bij huis) goed in de gaten te houden.
Het is dan ook zeer aan te bevelen om de startaccu regelmatig bij te laden door de
motor te laten lopen of door een druppellader op de accu aan te sluiten.
De semi-tractie accu
Een semi-tractie accu heeft dikkere loodplaten dan een startaccu. Daardoor kan zo'n
accu vaker herladen worden; bij een ontlaaddiepte van 50% zo'n 500 keer. Semi-tractie
accu's worden warmer tijdens het opladen en verliezen daardoor sneller water. Dit komt doordat
de inwendige weerstand hoger is dan die van een startaccu. Regelmatig het peil van het accuzuur
controleren en bijvullen met gedemineraliseerd water is beslist nodig. Als een semi-tractie accu
100% ontladen is, dan is die na 2 dagen onherstelbaar beschadigd. Maandelijks verliest
de semi-tractie accu zo'n 6 % van zijn energie door zelfontlading. Deze accu's
kunnen het beste worden opgeladen met een electronische geregelde meertrapslader
die tijdens de hoofdlaadfase ongeveer 20% van de capaciteit van de accu als laadstroom kan leveren.
De AGM accu
De AGM accu is, veel beter dan de conventionele startaccu, bestand tegen diepontlading
(tot 50%) en kan vele malen meer worden herladen. Bij de AGM (Absorption Glass Matt)accu
zit de elektroliet (accuzuur) in een poreuze glasfibermat. AGM accu's zijn bestand
tegen hoge en langdurige ontlaadstromen. Ze zijn echter minder goed bestand tegen hoge
temperaturen en lopen door zelfontlading per maand 3% terug in lading.
AGM accu's mogen beslist niet worden opgeladen met een "ouderwetse" trafolader.
Die dingen hebben doorgaans een veel te hoge rimpelspanning waardoor tijdens de
nalaadfase de accu te warm kan worden. Het best kan een AGM accu worden geladen
met een electronische geregelde meertrapslader. Nog beter is het als zo'n laadapparaat met een
temperatuursensor is uitgevoerd, zoals bv door Votronics wordt vervaardigd.
Dit type laders verlaagt de laadspanning als de temperatuur van de accu stijgt.
De GEL accu
Bij de GEL accu is de elektroliet verdikt tot een glibberige massa. De GEL accu is,
net zoals de AGM accu, geschikt voor hoge en langdurige ontlaadstromen. Dit type accu is
onderhoudsvrij en produceert onder normale omstandigheden geen gas. Deze accu kan in
vrijwel elke stand goed functioneren omdat de platen altijd in de gel staan. De accu is
erg gevoelig voor een te hoge of te lage laadspanning. Daar gaat die onherroepelijk
van stuk. Ook de GEL accu mag beslist niet met een "ouderwetse" trafolader worden geladen.
Bij het gebruik van een laadapparaat moet er goed op worden gelet dat de schakelaars
in de GEL-stand staan (ongeveer 14,2V). Zo niet, dan gaat het snel mis!
Zware verbruikers
Tot slot nog even terug naar Bruin. Er zijn nogal wat camperaars die de gemakken van
thuis ook in de camper willen hebben. De Senseo, de waterkoker en de frituurpan zie
je dan ook steeds meer. De aansluitwaarde van dergelijke apparaten ligt al gauw boven
de 2000 Watt. "Geen probleem", hoor je dan want: "we hebben een omvormer".
Dat is mooi, maar een omvormer die 2000 Watt moet leveren trekt wel minstens 170 Ampere
uit de accu. Dergelijke grote stromen kunnen beter door 2 (of meer) parallel geschakelde
accu's van hetzelde merk en type worden geleverd (zeker als je een kwartier of langer gaat frituren).
Hierdoor is er per accu minder diepontlading en is er ook minder risico op vervorming van de
platen door warmteontwikkeling in de platen.
Als je vaak vrij staat en veel gebruik maakt van een electrische frituurpan,
dan is het aan te bevelen om daar een klein aggregaat voor aan te schaffen.
Hebben jullie vragen of opmerkingen, stuur dan even een pb-tje.
Groeten,
Bert
ps (dd 20-11-2008): Naar aanleiding van commentaar is de tekst aangepast en
merk ik op dat met een "ouderwetse" trafolader een laadapparaat wordt bedoeld dat geen
electronische laadcurveregeling heeft. Voor leken is zo'n ding te herkennen aan het
gewicht, meestal meer dan 3 kg.
Een electronisch geregelde acculader, met een laadstroom van 15-20A, weegt ongeveer 1,5 - 2 kg.