Komkommers, zonnepanelen en EC-tool

Accessoires als alarm, omvormer,
zonnepaneel, satelliet-TV, camera's etc.
Plaats reactie
Gebruikersavatar
Mickel Moen
Berichten: 5259
Lid geworden op: za 16 mei 2009, 20:40
Locatie: Súdwest Fryslân
Contacteer:

Komkommers, zonnepanelen en EC-tool



Bericht door Mickel Moen »

Van een vriend kreeg ik de vraag om eens naar zijn berekening te kijken van zijn verbruik in relatie met een zonnepaneel.

Nu kwam ik er achter, dat de rekentool van de Europese commissie nogal herzien is. Logisch ook, want de laatste keer, dat ik daar voor mijn eigen paneel mee bezig was, is al weer een tijdje terug. Zaak om een en ander weer eens opnieuw te berekenen.
En aangezien het voor mij met dit weer komkommertijd is, aardig om met jullie te delen.

Wat vooral nieuw is, dat de database met gegevens weer betrouwbaarder is. De grafieken laten nu ook wat interessants zien. Als je je verbruik invult, kun je zien, hoeveel Wh er per dag niet gebruikt wordt, wat het paneel wel kan leveren. Hoe zit dat? In tegenstelling tot een paneel op een huis, stopt het paneel op een camper met leveren, zodra de accu vol is. De rest van de dag is het paneel dus werkloos. Het gedeelte wat wel gebruikt wordt is in onderstaande grafieken donkerblauw. De ongebruikte in principe dus potentiële energie is lichtblauw.

Het is dus zaak om voor zo'n berekening goed zicht te hebben op je werkelijke verbruik. Ik heb daartoe eerst een update gemaakt van mijn verbruik.

Afbeelding

Iedere dag heb ik gemiddeld dus zo'n 27,62Ah nodig = 350Wh

Nu gaan we naar de rekentool van de EC. https://re.jrc.ec.europa.eu/pvg_tools/en/tools.html#SA

Afbeelding
1. We vullen de locatie in, door bij adress Amsterdam in te vullen. Wil je dit voor een bepaalde plaats in een vakantieland weten, dan vul je die locatie in.
2. Vervolgens vul je de Instaled Peak Power Pv in. Dit is dus het totale vermogen aan zonnepanelen. In mijn geval 120Wp.
3. Dan vul je de accucapaciteit in. Let op deze moet in Wh, dus in mijn geval 120Ah * 12V = 1440Wh (Nominaal heb ik 150Ah, maar ik ga er vanuit, dat na 10 jaar gebruik er netto nog 120Ah over is = restcapaciteit. Zie draadje op mijn blog berekening restcapaciteit.)
4. Discharge cutoff, kun je op 40% laten staan, tenzij je een accubewaker hebt, die op een ander percentage ingrijpt. Dit is verder niet zo van belang.
5. Bij consumption per day, vul je je verbruik ook weer in Wh in. Voor mij is dat dus 27,62Ah * 12V = 350Wh.
6. Slope is de hoek van het paneel. Dit is bij een hefdak lastig. Staat het hefdak naar het Noorden gericht, heb je een geheel andere opbrengst dan waneer de panelen naar het zuiden gericht staan. Het veiligst is hier uit te gaan van een gesloten dak, dus vlak liggend. De hoek is daarbij 0.
7. Aangezien je hier dus uitgaat van een vlak liggend paneel is de Azimuth, de windrichting hier ook niet van belang en dus 0.

Nu kunnen we de berekening maken. Hiervan kun je ook een PDF maken.

Afbeelding

Nu gaan we weer terug naar de Excel voor de berekening van het verbruik. Eigenlijk staan we alleen vrij als het mooi weer is en het kacheltje niet aan hoeft. Kortom voor de berekening van de gemiddelde opbrengst van de panelen ga ik uit van de maanden april t/m augustus. Dit zijn de maanden met de hoogste opbrengst. Dit geeft een gemiddelde opbrengst van 338,5Wh/dag is 28,2Ah

In theorie is in de hoge opbrengstmaanden de opbrengst hoger dan het verbruik en kun je dus oneindig vrij staan.
Je ziet dat in die typische hoge opbrengst maanden de potentiële opbrengst per dag hoger is, dan dat er nodig is. De lichtblauwe staven = potentiele energie waar niets mee gedaan wordt. Er zijn echter ook dagen, dat de opbrengst tekort schiet. De rood/groene tabel.

Aan de rood/groene tabel kun je hier ook zien, dat ik in de maanden september t/m maart te weinig opbrengst heb. Wil je het voor die maanden nauwkeuriger berekenen, dan verwerk je zo'n gemiddelde weer in de verbruikstabel. Ik neem als voorbeeld december. Dan is de opbrengst van het paneel maar 3,65Ah. Het paneel voegt dan onvoldoende toe.

Afbeelding

Het is daarom goed om steeds de stand van de accu's goed in de gaten te houden. Een goede accumonitor is daarvoor onontbeerlijk. Heb je donkere dagen of staat de bus ongunstig zul je dus minder lang vrij kunnen staan of een paal moeten zoeken. Weer verder trekken en met de dynamo laden kan natuurlijk ook.

Wat wijs is, is dus ook vooral afhankelijk van wanneer je waar naartoe gaat. Nu geldt bovenstaande grafiek voor de locatie Amsterdam. Maar wat als we naar Zweden gaan.

Locatie Stockholm:
Afbeelding
Conclusie: De maanden mei, juni en juli geven voldoende zekerheid op oneindig vrij staan.

Locatie Barcelona:
Afbeelding
Meer maanden off-grid, maar ook daar in de winter te kort.

Hefdak omhoog en naar het zuiden gericht

In de vorige berekeningen ben ik steeds uitgegaan van de zonnepanelen plat, zoals op een doorsnee camper. Mijn bus heeft een hefdak en dan is het maar net hoe de bus staat. Nu kun je als het zo uit komt er ook voor kiezen om bewust de bus in de meest optimale positie te zetten, dus naar het zuiden en met het hefdak omhoog. Het dak maakt een hoek van 20 graden dus dit in de rekentool aangepast. Azimuth weer op 0 graden, immers naar het zuiden.

Ik maak de vergelijking voor de locatie Stockholm. Zweden is het land waar wij het meest vrij staan. In Nederland staan we meestal op SVR campings en dan zit elektra vaak bij de prijs in.

Locatie Stockholm dak hoek van 20 graden.
Afbeelding
Zoomen we hier op in:

De bovenste afbeelding met het hefdak plat. De volgende met het hefdak omhoog en naar het zuiden gericht.
Afbeelding
Afbeelding

Conclusie. Hartje zomer maakt het weinig verschil. De accu's komen dan wel vol, maar in april, mei augustus en september is het wel iets om rekening mee te houden.
Groetnis, Geert
.Afbeelding mickelmoen.nl
Peter A7
Berichten: 478
Lid geworden op: zo 25 mei 2003, 0:09
Locatie: Antwerpen

Re: Komkommers, zonnepanelen en EC-tool



Bericht door Peter A7 »

Mooi gedaan Geert :clap:

Mijn conclusie is dat je accu én zonnepaneel eigenlijk te klein is (tenzij je enkel tijdens de zomermaanden op pad wilt of er vrede mee hebt om maar effe een eindje te gaan rijden als de accu het benauwd krijgt) :P

Het blijft natuurlijk altijd een afweging. Uiteindelijk zit je hier te spelen met berekeningen op basis van statistische gemiddelden.
Je kan zowaar ook in Barcelona een weekje grijs weer hebben ... maar dat neemt niet weg dat je een heel goed en diep inzicht krijgt in het potentieel dat je installatie heeft om de boel draaiende te houden !

Bovenstaande is met een knipoog hè :cheers:

Ik vind het fijn dat je de moeite neemt om dit voor te rekenen.
Daar kunnen we allemaal netjes gebruik van maken :thumbup:
Beste groeten,

Peter :)
Gebruikersavatar
Mickel Moen
Berichten: 5259
Lid geworden op: za 16 mei 2009, 20:40
Locatie: Súdwest Fryslân
Contacteer:

Re: Komkommers, zonnepanelen en EC-tool



Bericht door Mickel Moen »

Dag Peter,

Ik begrijp de knipoog. Bedankt voor de reactie.

Voor mij is de installatie zo prima. Wij staan alleen vrij, als de buiten temperaturen dat toelaten. Ik verwarm elektrisch. Dus dan staan we toch aan de paal. Een bewuste keus.

Dit soort berekeningen zijn ook bedoeld om dit inzicht te geven. Voldoet de installatie theoretisch aan het beoogde gebruik. Wie alleen in de zomermaanden vrij wil staan behoeft een andere installatie dan iemand die wil overwinteren en vrij wil staan.

Je bewust worden van de opbrengst van panelen in relatie met locatie, periode en verbruik, is eigenlijk een voorwaarde om de juiste keuzes te maken.

Dit soort berekeningen blijven natuurlijk voorspellend. Verbruik en installatie dagelijks monitoren met een goede accumonitor leert je jouw specifieke (on)mogelijkheden in de praktijk kennen.
Groetnis, Geert
.Afbeelding mickelmoen.nl
Peter A7
Berichten: 478
Lid geworden op: zo 25 mei 2003, 0:09
Locatie: Antwerpen

Re: Komkommers, zonnepanelen en EC-tool



Bericht door Peter A7 »

Hey Geert,

Grotendeels mee eens :wink:

Het enige waar ik bedenking bij heb is de redenering ivm de accu-monitor.
Je schrijft dit natuurlijk vanuit het perspectief als doorwinterde gebruiker.

Maar wat doe je als je pas begint ? Of het nu een koopdoos of een zelfbouw camper betreft, je hebt er initieel geen idee van wat je te wachten staat.
Toch moet je, zeker bij een zelfbouw, de nodige keuzes maken om de onderdelen van de installatie te bepalen.
In het beste geval ga je dan kunnen werken met een inschatting en gelet op de vele onderwerpen op het forum weten we allemaal dat mensen dit vaak best lastig vinden. Teveel cijfertjes :crazy:

Het is pas nadat alles gebouwd is en in gebruik genomen wordt dat de accu-monitor, als men die zelfs reeds geïnstalleerd heeft (want dat komt pas vaak achteraf, geleerd met schade en schande), enig inzicht begint te geven in het dagdagelijkse verbruik.
En wanneer er zonnepanelen in gebruik zijn dan is het helemaal lastig om een goed inzicht te krijgen met een accu-monitor omdat die maar één shunt heeft en dus gewoon de som maakt van wat er in de accu gaat en wat er weer uit verdwijnt.
In het beste geval zie je dus of je genoeg hebt of tekort komt ... maar daar speelt ook het weer in mee (hoeveel brengt mijn zonnepaneel op ?) :think:
Eén van de redenen waarom ik wel fan ben van de Victron MPPT's met hun leuke app.
Toch blijft het een gepuzzel om alles bij elkaar een degelijk overzicht te maken, waaruit je effectief kan afleiden of de installatie naar verwachting werkt.

Ach, de meeste mensen zullen wel tevreden zijn als het licht brandt en de TV het doet :-B
Beste groeten,

Peter :)
Gebruikersavatar
Cee Pee
Berichten: 18165
Lid geworden op: wo 08 mar 2006, 11:09
Locatie: Texel

Re: Komkommers, zonnepanelen en EC-tool



Bericht door Cee Pee »

Ik let maar op één ding, als de zonnepanelen smorgens lekker leveren en na verloop van tijd zie ik de meter teruglopen weet ik dat er prik genoeg is. :cheers:
Met Texelse Groet,
AfbeeldingJammer genoeg nu alleen, maar wel weer op pad met de Adria Coral 680 SP op Ducato 244 Maxi 2.8 JTD.
veetee
Berichten: 3546
Lid geworden op: zo 29 jul 2018, 14:54
Locatie: De Parel van het Heuvelland

Re: Komkommers, zonnepanelen en EC-tool



Bericht door veetee »

Peter A7 schreef:
za 04 jan 2020, 10:37
En wanneer er zonnepanelen in gebruik zijn dan is het helemaal lastig om een goed inzicht te krijgen met een accu-monitor omdat die maar één shunt heeft en dus gewoon de som maakt van wat er in de accu gaat en wat er weer uit verdwijnt.
In het beste geval zie je dus of je genoeg hebt of tekort komt ... maar daar speelt ook het weer in mee (hoeveel brengt mijn zonnepaneel op ?) :think:
Een mooie uitbreiding op de accu-monitor is daarom een solar-regelaar met display. Deze hier telt dus apart wél wat er aan Ah-tjes ingaat. Ik vind het een fijne aanvulling (Op het display staat nu toevallig A, maar hij geeft naast ampere ook ampere-uren, watt, wat-uren en volt weer).
.
124EE5BF-A882-4A4C-97B4-EFE56EEE3701.jpeg
124EE5BF-A882-4A4C-97B4-EFE56EEE3701.jpeg (102.62 KiB) 515 keer bekeken
Gebruikersavatar
Mickel Moen
Berichten: 5259
Lid geworden op: za 16 mei 2009, 20:40
Locatie: Súdwest Fryslân
Contacteer:

Re: Komkommers, zonnepanelen en EC-tool



Bericht door Mickel Moen »

Hoi Peter,

Helemaal mee eens hoor.

Ik weet wel, dat het voor veel mensen veel te ingewikkeld is, of zich er niet in willen verdiepen. Blijft ook nog eens, dat het theoretisch blijft. Je kunt hartje zomer in Lapland bakken vol zon hebben en in Spanje weken achtereen regen.

Zoals gezegd het was deze week even komkommertijd en ik heb de informatie op mijn blog bijgewerkt met de laatste rekentool van de EC.

Dat heb ik hier gedeeld, voor wie het interessant vind.

Naast de Victron BMV monitor heb ik de app van Victron voor het volgen van het paneel. Heel aardig allemaal, maar meer ZON creëer je er niet mee.
:cheers:
Groetnis, Geert
.Afbeelding mickelmoen.nl
Gebruikersavatar
Mickel Moen
Berichten: 5259
Lid geworden op: za 16 mei 2009, 20:40
Locatie: Súdwest Fryslân
Contacteer:

Re: Komkommers, zonnepanelen en EC-tool



Bericht door Mickel Moen »

Zo, net onder de douche vandaan. Daar bedacht ik mij, dat het wel aardig zou zijn, om ook de uitkomsten van anderen te zien met de rekentool.

Dus bij deze mijn oproep.

Heb je aardig zicht op jouw gemiddelde dagelijkse verbruik.
Heb je zonnepanelen en weet je hoeveel Wp.
Maak dan eens de berekening voor jouw favoriete locatie(''s) en post de uitkomst van het pdf hier.
Groetnis, Geert
.Afbeelding mickelmoen.nl
veetee
Berichten: 3546
Lid geworden op: zo 29 jul 2018, 14:54
Locatie: De Parel van het Heuvelland

Re: Komkommers, zonnepanelen en EC-tool



Bericht door veetee »

Leuke exercitie! Ik heb even wat gerekend, maar één locatie (een favoriet, in de buurt van Udine, Noord-Oost Italië), maar er kwam wel uit wat ik ongeveer verwacht had: mijn paneel is heerlijk overbemeten! :D Maar dat is bewust, ik heb het vorig jaar aangeschaft met het oog op de toekomst, uitbreiding van accucapaciteit en verbruikers. T.z.t. LiFePO4 accu er in van wat meer capaciteit, en dan de mogelijkheid om onze elektrische fietsen op te laden.
N.B. De absorptiekoelkast draait altijd op gas, het stroomverbruik van de koelkast als hij op gas staat is geschat, dat kan ik nergens terugvinden. We hebben geen omvormer.
.
verbruik.png
verbruik.png (167.48 KiB) 406 keer bekeken
.
eu_pv_tool.png
eu_pv_tool.png (255.69 KiB) 406 keer bekeken
Gebruikersavatar
Mickel Moen
Berichten: 5259
Lid geworden op: za 16 mei 2009, 20:40
Locatie: Súdwest Fryslân
Contacteer:

Re: Komkommers, zonnepanelen en EC-tool



Bericht door Mickel Moen »

:thumbup:

Mooi resultaat. Jouw accubank is redelijk klein. Zonder panelen, kun je er 2 dagen mee staan. Jouw panelen maken dat meer dan goed.
Je komt hoogstens in de problemen, als het dagen achtereen erg donker is. Maar dat wist je al neem ik aan.

Ik heb nog wel een opmerking over jouw opbrengst van de panelen in het verbruikerstaatje. Je vermeld daar 95Ah, maar als je naar de EC uitdraai kijkt, zie je dat je gemiddeld op een kleine 300 Wh komt. Dat is nog geen 25 Ah.
Het verschil zit er in, dat jouw accu door de grote panelenbank al snel vol is en je verbruik in relatie met het totale Wp ook laag is. Als de accu vol is, produceren jouw panelen niets meer, uitgezonderd het dan lopende verbruik. Je ziet dat aan de lichtblauwe staven. Gemiddeld 653Wh. De panelen kunnen dat in potentie wel leveren, maar doen dat niet omdat ze het nergens aan kwijt kunnen. Daarentegen kom je gemiddeld maar 116Wh te kort en dat is voornamelijk in de wintermaanden.

Als je met een uitdraai van mij vergelijkt zie je dat mijn zonnebank in de zomermaanden meer produceert, dan jouw bank die twee keer zo groot is. Mijn verbruik is ook hoger, vandaar.

Voor wie ook gebruik wil maken van mijn rekentooltje verbruik:

https://mickelmoen.blogspot.com/2012/12 ... 2v-dc.html

En de link naar de solar rekentool Europese Commissie:

https://re.jrc.ec.europa.eu/pvg_tools/en/tools.html#SA

Wie volgt?
Groetnis, Geert
.Afbeelding mickelmoen.nl
veetee
Berichten: 3546
Lid geworden op: zo 29 jul 2018, 14:54
Locatie: De Parel van het Heuvelland

Re: Komkommers, zonnepanelen en EC-tool



Bericht door veetee »

Geert, je opmerking klopt helemaal. En dat wist ik ook al, :wink: ik zei al dat ik de panelen “op de groei” gekocht heb. Bij aankoop had de camper één 95 Ah AGM accu, en géén zonnepanelen. De accu wordt tzt wel eens vervangen, maar ik heb meteen maar in één keer een groot definitief paneel geïnstalleerd, zonde om dat in stappen te doen. Voorlopig komen we er prima mee uit zo, ik wacht tot de hh accu het begeeft, of ik om andere redenen wat meer accucapaciteit nodig heb. Gewicht is een issue, dus meer capaciteit betekend: LiFePO4 = minder kg = meer € ... :wink:
Plaats reactie